DRUGO CARSTVO

DRUGO CARSTVO, uobičajeni naziv za razdoblje u kojem je Francuskom vladao Napoleon III (1852-70). Taj period je tipičan primjer »revolucije odozgo«, tj. nastojanja pojedinca, oslonjenog na uske vladajuće grupe, da autoritarnom unutrašnjom i ekspanzivnom vanjskom politikom, ne obazirući se na političke ideale širih slojeva društva, stvori moćnu nacionalnu državu.

Uspostavu Drugog carstva Krleža opisuje kao krah težnji izraženih u revoluciji 1848, kao »slom čitavog niza plemenitih iluzija koje je tiranska samovolja jednog pustolova rastjerala po političkoj areni kao naivne kokoške«. Smatra da to razdoblje karakteriziraju nasilje, neumjerena težnja za bogaćenjem i fenomen nacionalnog okupljanja koji se očituje na svim područjima društvenog života, pa tako i na planu literature, odn. umjetnosti. »Sve se«, piše K., »splelo u đavolskom vrtlogu kompromitantnog političkog bordela: rojalistički skribenti i republikanski šansonjeri grle se sa braćom Srca Isusova, sa biskupima i sa generalima na carskom balu.«

BIBL. M. K.: Varijacije na muzičke teme, Eseji II, SDMKZ, sv. 19, Zagreb 1962; O stogodišnjici Baudelaireove smrti, Forum, 1967, 9 - 10; Zapisi iz godine 1942, Djetinjstvo 1902-03 i drugi zapisi, Zagreb 1972.