PLAOVIĆ, Radomir (Raša)

PLAOVIĆ, Radomir (Raša), glumac i redatelj (Ub, 7. II. 1899 - Beograd, 29. X. 1977). Nakon završena studija na Filozofskom i Tehničkom fakultetu u Beogradu posvetio se glumi i režiji. Bio je uglavnom vezan uz Narodno pozorište (NP) u Beogradu, kojemu je član od 1921. do umirovljenja 1960, a ravnatelj Drame 1934-35. Obrazovan, glumu je shvaćao prije svega kao intelektualnu djelatnost, znatno pridonijevši raskidu s tada popularnim stilom »spontanog realizma«.

U izvedbama Krležinih drama na pozornici beogradskoga NP tumačio je Križovca (U agoniji, 1928), Leonea (Gospoda Glembajevi, 1929, 1946. i 1952) te Morgensa (1959), kao posljednju ulogu prije umirovljenja. Nesklon Krležinim dramskim tekstovima, kojima je spočitavao nedramatičnost, »preopširnost«, »glomaznost i prenatrpanost« (Aretej) ili neuvjerljivost u karakterizaciji likova (U agoniji, 1928), kraćenjem replika te načinom njihove govorne i gestičke interpretacije Krležine je likove nastojao prilagoditi suvremenim glumačkim klišejima. Križovca je npr. držao »profesionalnim ljubavnikom«, a Leonea »lucidnim buntovnikom« i, poslije, »kritičnim intelektualcem« koji je superioran okolini. Dramu U agoniji režirao je u Skoplju (Makedonski naroden teatar, 1960), a Gospodu Glembajeve u Beogradu (NP, 1952), Skoplju (MNT, 1955) i Nišu (NP, 1963).

LIT.: R. Josimović, Krleža na beogradskoj sceni. Razgovor s Rašom Plaovićem, Miroslav Krleža (zbornik), Beograd 1967; H. Klajn, Sećanje na Rašu Plaovića, Scena, Novi Sad 1978, 1.

B. Sen.