SKOROPADSKI, Pavel Petrovič

SKOROPADSKI, Pavel Petrovič, general ruske carske vojske (Wiesbaden, 15. V. 1873 - Metten, Bavarska, 26. IV. 1945). Ukrajinski krupni zemljoposjednik; 1918. proglašen »hetmanom«, tj. vladarom Ukrajine (29. IV-14. XII). Sudjelovao i u intervenciji protiv revolucionarnih jedinica Lenjinove Crvene armije, da bi po slomu intervencije pobjegao u Njemačku, gdje je i umro.

Objavljujući svoj Razgovor o Brest-Litovsku (Republika, 1967, 7-8), koji je u Napomeni u knjizi Djetinjstvo 1902-03 i drugi zapisi (Zagreb 1972) označen kao »autobiografska proza iz godina prvoga svjetskog rata«, Krleža mu dodaje i neuobičajeno veliku bilješku o Skoropadskome. Našavši se u sukobu s vojskom oktobarske revolucije, taj je general pod pokroviteljstvom njemačke okupacijske vojske bio proglašen »Hetmanom Slobodne i Suverene Ukrajine i Samodršcem ukrajinskog naroda«. Imajući već za sobom povijesno iskustvo takve »suverenosti« potlačenih naroda koji svoju samostalnost proglašavaju pod okupacijskim vojskama, K. odvaja težnje ukrajinskog naroda za slobodom i samostalnošću od nacionalizma kojim se vlastodršci poput Skoropadskoga služe, ne bi li izbjegli agrarnu reformu kojom im prijeti revolucija. Krležinim riječima, u kojima je prepoznatljiva lenjinistička inspiracija, vladi Skoropadskoga, sastavljenoj od »ruskih gardijskih oficira, generala i junkera« nije bio cilj nikakva nacionalna sloboda Ukrajine, nego da u strahu od komunističke revolucije »terorom vrati vlast agrarnim barunima i aristokraciji«.

Ni. Pk.